I. Phương pháp giải
1. Hình cầu
Định nghĩa: Khi quay nửa hình tròn \((O; R)\) một vòng quanh đường kính \(AB\) cố định, ta được một hình cầu.
Ví dụ 1. Một phao có hình cầu tự động đóng nước chảy vào bể khi bể đầy. Biết diện tích bề mặt của phao là 804 cm², tính bán kính của phao.
Ví dụ 2. Phần trên của một chiếc cốc chân cao có dạng nửa hình cầu. Biết cốc này có thể chứa được 56,5 ml nước. Tính đường kính của miệng cốc.
Ví dụ 3. Một trái dưa có dạng hình cầu. Bổ đôi trái dưa này ra thì mặt cắt có diện tích là 314 cm². Tính thể tích của trái dưa đó.
Ví dụ 4. Trái đất có bán kính 6400 km. Diện tích biển và đại dương chiếm \(\frac{3}{4}\) bề mặt trái đất. Hãy tính diện tích biển và đại dương của trái đất (làm tròn đến triệu km²).
Ví dụ 5. Hình bên minh họa bộ phận lọc của một bình nước. Bộ phận này gồm một hình trụ và một nửa hình cầu với kích thước ghi trên hình.
Hãy tính:
1. Hình cầu
Định nghĩa: Khi quay nửa hình tròn \((O; R)\) một vòng quanh đường kính \(AB\) cố định, ta được một hình cầu.
- Nửa hình tròn khi quay quét nên mặt cầu.
- Điểm \(O\) gọi là tâm, \(R\) là bán kính của hình cầu hay mặt cầu.
- Khi cắt hình cầu bởi một mặt phẳng thì mặt cắt là một hình tròn.
- Diện tích mặt cầu \(S = 4\pi R^2\) hay \(S = \pi d^2\), với \(R\) là bán kính; \(d\) là đường kính.
- Thể tích hình cầu \(V = \frac{4}{3} \pi R^3\).
Ví dụ 1. Một phao có hình cầu tự động đóng nước chảy vào bể khi bể đầy. Biết diện tích bề mặt của phao là 804 cm², tính bán kính của phao.
Lời giải
Ví dụ 2. Phần trên của một chiếc cốc chân cao có dạng nửa hình cầu. Biết cốc này có thể chứa được 56,5 ml nước. Tính đường kính của miệng cốc.
Lời giải
Ví dụ 3. Một trái dưa có dạng hình cầu. Bổ đôi trái dưa này ra thì mặt cắt có diện tích là 314 cm². Tính thể tích của trái dưa đó.
Lời giải
Ví dụ 4. Trái đất có bán kính 6400 km. Diện tích biển và đại dương chiếm \(\frac{3}{4}\) bề mặt trái đất. Hãy tính diện tích biển và đại dương của trái đất (làm tròn đến triệu km²).
Lời giải
Ví dụ 5. Hình bên minh họa bộ phận lọc của một bình nước. Bộ phận này gồm một hình trụ và một nửa hình cầu với kích thước ghi trên hình.
- Thể tích của bộ phận đó;
- Diện tích mặt ngoài của bộ phận này.
Lời giải